ชื่อแหล่ง งานบุญข้าวหลาม

ประเภท งานประเพณี

ที่ตั้ง หลายชุมชนและพื้นที่ในมาบตาพุดและเมืองระยอง

การถือครอง -

ประวัติความเป็นมาและคุณค่าความสำคัญ

ประเพณีการทำบุญข้าวหลามไม่มีหลักฐานว่าริเริ่มมาในสมัยใด แต่จากข้อมูลการสัมภาษณ์ในเอกสารพบว่ามีการทำกันมากว่า ๘ ปีแล้ว และมีการทำต่อเนื่องทุกปี ถือว่าเป็นประเพณีที่ปฏิบัติสืบทอดกันมายาวนานที่แสดงออกถึงความสามัคคีและการให้ของคนในชุชน ปัจจุบันมีความร่วมมือในด้านการสนับสนุนจัดงานบุญ จากโรงงานอุตสาหกรรมในมาบตาพุดหลายแห่ง ลักษณะแหล่ง กิจกรรมการทำบุญร่วมกันในชุมชนที่เกิดขึ้นในเกือบทุกท้องที่ในจังหวัดระยอง โดยเฉพาะในมาบตาพุดในช่วงเดือน ๓ (นับแบบไทย) หรือช่วงวันมาฆบูชา โดยประชาชนในชุมชนจะร่วมกันเผาข้าวหลามล่วงหน้าก่อน ๑ วัน โดยใช้ไม้ไผ่ในท้องถิ่น การเผาข้าวหลามจะทำในที่โล่ง บางแห่งเป็นที่นา บางแห่งในที่วัด ทุกคนจะมาร่วมกันเผาโดยไม่แบ่งแยก เมื่อเผาเสร็จจะนิมนต์พระสงฆ์มาสวดเจริญพระพุทธมนต์ก่อนในตอน กลางคืน รุ่งเช้าจึงแบ่งข้าวหลามที่เผาแล้วไปทำบุญที่วัดของแต่ละชุมชนหรือแต่ละบ้าน วันที่เผาข้าวหลาม บางชุมชนจะถือว่าเป็นวันปล่อยผี จะไม่มีการทำงานหรือกิจกรรมต่างๆ เว้นแต่การร่วมกันเผาข้าวหลามเพื่อ ทำบุญให้ผี การเผาข้าวหลามและทำบุญนี้ไม่ได้ทำพร้อมกันทุกชุมชน ในพื้นที่มาบตาพุดจะค่อยๆ ทยอยเผา ข้าวหลามจากพื้นที่ด้านเหนือแล้วค่อยๆ ไล่ลงมาทางด้านใต้ ไม่จำเป็นต้องทำในวันที่ตรงกับวันมาฆบูชา นอกจากนั้นยังมีการจัดอาหารและปัจจัยลงในรถหรือเรือขนาดเล็กเพื่อเช่นไหว้ผี และการปัดเป่าด้วยก้าน มะยมตามร่างกาย เพื่อนำสิ่งไม่ดีออกจากร่างกาย แล้วมีการจุดประทัดก่อนจะลากรถหรือเรือไปตามสี่แยก หรือลงทะเลต่อไป