วัดมาบตาพุด 

วัดมาบาตาพุด ตั้งขึ้นเป็นที่พักสงฆ์มาก่อน ประมาณปี พ.ศ. 2443 ผู้ริเริ่มจัดตั้งให้มีที่พักสงฆ์ ขึ้น (ชาวบ้านเรียกว่า “วัด”) มีนายพราว อินบัว นายยัง หอมสุวรรณ นายเขียน วงษ์ไพศาล นายบุญ หอมสุวรรณ เป็นผู้จัดตั้งให้มีพักสงฆ์ เพื่อให้ประชาชนในหมู่บ้านได้มีโอกาสบําเพ็ญบุญ - บําเพ็ญกุศล

เมื่อมี กิจกรรมเกี่ยวเนื่องด้วยศาสนพิธี ที่ดินในบริเวณนี้และรอบนอกออกไปในครั้งนั้นส่วนมากเป็นป่าไม้มีต้นไม้ใหญ่อยู่โดยทั่วไป การจับจองเป็นเจ้าของที่ดินคงไม่รัดกุมเท่าไหร่นัก ผู้ริเริ่มทั้ง 4 นาย ดังกล่าวนามมาแล้ว ขอจัด บริเวณนี้ให้เป็นที่ตั้ง วัดมาบตาพุด (ครั้งแรกคงเป็นเพียงที่พักสงฆ์) เดิมมีที่ดิน จํานวน 13 ไร่ 1 งาน 63 7/10 ตารางวา เมื่อ พ.ศ. 2523 พระปลัดสํารวย อดุดสาโร เจ้าอาวาสในขณะนั้น ได้ขอซื้อที่ดินเพิ่มเติมเพื่อขยาย ที่ดินของวัดให้กว้างออกไปอีกจากนายเครื่อง ประเสริฐ ซึ่งติดกับที่ดินของวัดมาบตาพุด ขยายออกไปทางทิศ ตะวันตกเฉียงใต้ จํานวนที่ดิน 4 ไร่ 75 ตารางวา

คําว่า “วัดมาบตาพุด” โยมคลาด อินบัว เป็นคนเก่าแก่ตอน ที่สอบถามมีอายุ 91 ปี บอกกล่าวมีคนชื่อ ตาพุด ซึ่งได้หนีภัยสงครามมาจากสมัยกรุงศรีอยุธยากรุงแตก ได้มาทา ไร่อยู่ในบริเวณหมู่บ้านปัจจุบันนี้ และได้ปลูกขนําที่พักอยู่ใกล้ลําลางน้ําไหล บางที เรียก ลํามาบ ซึ่งมีน้ําไหล เกลือบตลาดปี ต่อมาเมื่อต้นไม้ถูกตัดทําลายลงมาก หน้าแล้งน้ําในลํามาบเหือดแห้ง ไม่มีน้ําไหลจึงได้เรียก “มาบตาพุด” เป็นชื่อหมู่บ้านมาจนถึงทุกวันนี้ วัดมาบตาพุดได้จัดตั้งเป็นที่พักสงฆ์เมื่อประมาณ ปี พ.ศ. 2443 แต่ไม่มีหลักฐานว่าได้รับอนุญาตตั้งเป็นวัดเมื่อไร เพราะทางวัดไม่มีหลักฐานเก็บไว้เลย มีแต่หลักฐานว่าได้รับ พระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ.2499 เขตวิสุงคามสีมา กว้าง 20 เมตร ยาว 20 เมตร และได้ประกอบพิธีผูกพัทธสีมา เมื่อวันที่ 8 มีนาคม 2503 โดยมีพระอริยาคุณธราจารย์ เจ้าคณะจังหวัดระยอง