ตามที่กระทรวงมหาดไทยมีนโยบายให้หน่วยการบริหารราชการส่วนท้องถิ่นดำเนินการจัดตั้งสถานธนานุบาลเป็นของตนเอง เพื่อช่วยเหลือประชาชนผู้มีรายได้น้อยและเดือดร้อนขัดสนได้กู้ยืมเงินในอัตราดอกเบี้ยต่ำ อีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมการลงทุนรายย่อย และเป็นการป้องกันการรับซื้อของโจรได้อีกทางหนึ่ง
ดังนั้น เพื่อเป็นการสนองนโยบายของกระทรวงมหาดไทย คณะเทศมนตรีจึงมีมติให้จัดตั้ง "สถานธนานุบาลตำบลมาบตาพุด" ขึ้น สำหรับให้บริการและสงเคราะห์ผู้ประสบปัญหาด้านการเงิน โดยคิดดอกเบี้ยอัตราต่ำ อาคารสถานธนานุบาลดังกล่าวตั้งอยู่เลขที่ 4/4 ถนนทางเข้าวัดโสภณวนาราม ตำบลมาบตาพุด อำเภอเมืองระยอง จังหวัดระยอง เป็นอาคารพาณิชย์ 3 ชั้นครึ่ง 2 คูหา เนื่อที่ 37.5 ตารางวา ขนาดกว้าง 8 เมตร ยาว 24 เมตร ใช้งบประมาณในการจัดซื้ออาคารเป็นจำนวนเงิน 3,470,000 บาท และใช้งบปรับปรุงเพื่อใช้เป็นสถานธนานุบาลอีก 1,924,000 บาท โดยดำเนินการระยะเริ่มแรกมีเงินทุนหมุนเวียนรับจำนำ เป็นจำนวนเงิน 2,000,000 บาท ซึ่่งขอกู้ยืมจากสำนักงานส่งเสริมกิจการสุขาภิบาล (ก.ส.ส.) และเปิดให้บริการแก่ประชาชนทั่วไปได้ตั้งแต่วันที่ 14 พฤษภาคม 2540 เป็นต้นไป
หมายเหตุ ข้อมูลอ้างอิงประวัติความเป็นมาของสถานธนานุบาลเทศบาลตำบลมาบตาพุด ได้มาจากหนังสือ รายงานกิจกรรมของเทศบาลตำบลมาบตาพุด ประจำปี 2559
แต่ในปัจจุบัน สถานธนานุบาลเทศบาลตำบลมาบตาพุด ได้เปลี่ยนชื่อเป็น "สถานธนานุบาลเทศบาลเมืองมาบตาพุด" และได้เปลี่ยนสถานที่ตั้งเป็น สถานธนานุบาลเทศบาลเมืองมาบตาพุด 67/15-18 ถนนตากวน-หาดทรายทอง ตำบลมาบตาพุด อำเภอเมืองระยอง จังหวัดระยอง 21150 เลขประจำตัวผู้เสียภาษี 099 4000 267 223
สถานธนานุบาลเทศบาลเมืองมาบตาพุด เปิดทำการ ในวันจันทร์ - วันศุกร์ เวลา 08.00 น. - 16.00 น.
เปิดจำหน่ายทรัพย์หลุดในวันเสาร์แรกของเดือนทุกเดือน เริ่มประมูล ตั้งแต่เวลา 09.00 น. เป็นต้นไป จนกว่าทรัพย์จะหมด